Giảng dạy Giáo dục địa phương và Địa lý: Từ sách vở đến trải nghiệm thực tế

2 chuyên đề “Nội dung Giáo dục địa phương” và “Địa lý” được Sở Giáo dục và Đào tạo tổ chức tại Trường THCS và THPT Nguyễn Siêu mới đây đã thu hút nhiều sự quan tâm, chia sẻ của các thầy cô nhằm đổi mới phương pháp dạy học, gia tăng trải nghiệm cho học sinh.

Thực hiện Công văn số 4555/BGDĐT-GDPT ngày 5/8/2025 của Bộ Giáo dục và Đào tạo về việc hướng dẫn thực hiện nhiệm vụ giáo dục phổ thông năm học 2025 - 2026; Căn cứ Công văn số 3558/SGDĐT-GDTrH-GDTTYTNN ngày 8/9/2025 về việc hướng dẫn nhiệm vụ giáo dục trung học năm học 2025 - 2026 cấp trung học phổ thông, Sở Giáo dục và Đào tạo tổ chức Hội nghị giáo vụ và tập huấn chuyên đề bộ môn cấp trung học phổ thông.

Theo đó, 2 chuyên đề “Nội dung Giáo dục địa phương” và “Địa lý” được tổ chức tại Trường THCS và THPT Nguyễn Siêu.

Giáo dục địa phương: Cấp tri thức, tăng trải nghiệm, rèn ý thức 

Trong Chuyên đề Giáo dục địa phương (diễn ra ngày 24/9), nhiều thầy cô cho biết giảng dạy giáo dục địa phương nhằm trang bị kiến thức và bồi đắp tình yêu quê hương cho học sinh thông qua các nội dung về lịch sử, văn hóa, địa lý, kinh tế, xã hội của địa phương đó. 

Mục tiêu chính là để học sinh có hiểu biết sâu sắc về nơi mình sinh sống, có ý thức giữ gìn và phát huy truyền thống, đồng thời biết vận dụng kiến thức để xây dựng quê hương. 

Cô Nguyễn Thị Bích – Giảng viên Trường đại học Sư phạm Hà Nội nhấn mạnh rằng điều này hướng tới rèn luyện kỹ năng thực hành, trải nghiệm theo định hướng hướng nghiệp cho học sinh. Đây là những nội dung nằm trong định hướng chung của Chương trình THPT hiện nay.

Theo đó, các phương thức tổ chức hoạt động trải nghiệm, gồm phương thức có tính khám phá (thực địa, thực tế, tham quan, cắm trại…); phương thức có tính thể nghiệm, tương tác (diễn đàn, giao lưu, đóng vai, trình diễn…); phương thức cá tính cống hiến (thực hành lao động, hoạt động tình nguyện…); phương thức có tính nghiên cứu (khảo sát, sáng tạo công nghệ…).

Giáo dục tích hợp, ứng dụng AI trong giảng dạy Địa lý

Tại Chuyên đề Giảng dạy môn Địa lý (diễn ra ngày 26/9), cô Bùi Thị Nhiệm – chuyên viên Sở Giáo dục và Đào tạo Hà Nội cho biết khi nhìn lại kết quả của năm học 2024 – 2025 cùng những năm học trước, chúng ta cần nhìn nhận thẳng thắn rằng giảng dạy môn Địa lý rất vất vả.

Do đó, khi tổ chức dạy học, bên cạnh truyền đạt kiến thức, các thầy cô cần giúp học sinh phát huy thêm năng lực, kỹ năng tìm hiểu địa lý. Đổi mới phương pháp dạy học và kiểm tra, đánh giá; đa dạng hóa hình thức tổ chức giáo dục tích hợp phát triển kỹ năng cho học sinh.

Điển hình như tích hợp giáo dục chủ quyền quốc gia về biên giới và hải đảo; giáo dục sử dụng năng lượng tiết kiệm; giáo dục bảo vệ môi trường, đa dạng sinh học và bảo tồn thiên nhiên; phòng tránh và giảm nhẹ thiên tai…

Đặc biệt, cô Nhiệm rất mong các thầy cô sẽ đẩy mạnh việc ứng dụng CNTT, AI (trí tuệ nhân tạo) vào giảng dạy, trải nghiệm địa lý. Tuy nhiên, điều này cũng không nên quá lạm dụng mà cần phải được thể hiện rõ đặc thù bộ môn, tập trung vào năng lực, kỹ năng tìm hiểu địa lý. 

Có thể thấy, giảng dạy Giáo dục địa phương hay Địa lý đều cần sự kết nối giữa kiến thức học đường và thực tế cuộc sống. Điều này không chỉ bồi đắp kiến thức cho học sinh mà còn giúp hình thành ước mơ, định hướng nghề nghiệp trong tương lai của các con.

Trường THCS và THPT Nguyễn Siêu đã và đang thực hiện mục tiêu giảng dạy, học tập đa dạng, học tập kết hợp trải nghiệm, ứng dụng công nghệ thông tin, tăng tính tương tác, kết nối trong mỗi tiết học.